กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ณ ริมแม่น้ำอันอุดมสมบูรณ์ มีนากสองตัวเป็นเพื่อนรักกัน วันหนึ่งพวกมันได้ช่วยกันจับปลาร้อยตัวใหญ่ยักษ์ตัวหนึ่งขึ้นมาจากแม่น้ำได้สำเร็จ ด้วยความดีใจ พวกมันจึงได้ช่วยกันลากปลาตัวนั้นขึ้นมาบนฝั่งเพื่อที่จะแบ่งกันกิน
เนื้อเรื่อง
แต่เมื่อถึงเวลาที่จะต้องแบ่งปลากัน ทั้งสองกลับไม่สามารถตกลงกันได้ นากตัวหนึ่งต้องการส่วนหัว ส่วนอีกตัวหนึ่งก็ต้องการส่วนหัวเช่นกัน พวกมันต่างโต้เถียงกันด้วยเหตุผลของตนเองจนเหตุการณ์เริ่มบานปลายกลายเป็นการทะเลาะวิวาทอย่างรุนแรงโดยไม่มีใครยอมใคร
ในขณะที่นากทั้งสองกำลังทะเลาะกันอยู่นั้นเอง ก็ได้มีสุนัขจิ้งจอกเจ้าเล่ห์ตัวหนึ่งเดินผ่านมา มันเห็นนากทั้งสองกำลังทะเลาะกันและมีปลาตัวใหญ่วางอยู่ตรงกลาง ก็เล็งเห็นโอกาสที่จะได้ประโยชน์จากความขัดแย้งนี้
สุนัขจิ้งจอกจึงได้เดินเข้าไปหานากทั้งสองด้วยท่าทีที่ดูสุขุมและเปี่ยมด้วยปัญญา แล้วกล่าวขึ้นว่า “สหายทั้งสอง อย่าได้ทะเลาะกันไปเลย การทะเลาะกันมีแต่จะสร้างความบาดหมางให้แก่กันเปล่าๆ เอาเช่นนี้ดีหรือไม่ ให้ข้าผู้มีความยุติธรรมเป็นที่เลื่องลือได้ช่วยเป็นผู้พิพากษาและแบ่งปลาให้พวกท่านเอง”
นากทั้งสองซึ่งกำลังอยู่ในอารมณ์โกรธและขาดสติ เมื่อได้ฟังดังนั้นก็หลงเชื่อและยอมให้สุนัขจิ้งจอกเป็นผู้ตัดสินแต่โดยดี
สุนัขจิ้งจอกจึงได้จัดการแบ่งปลาออกเป็นสามส่วนอย่างรวดเร็ว มันตัดส่วนหางแล้วมอบให้กับนากตัวหนึ่ง จากนั้นก็ตัดส่วนหัวแล้วมอบให้กับนากอีกตัวหนึ่ง ส่วนลำตัวท่อนกลางซึ่งเป็นส่วนที่มีเนื้อมากและดีที่สุดนั้น มันได้คาบขึ้นมาเป็นของตนเองพร้อมกับพูดว่า
“ส่วนนี้คือค่าเหนื่อยในการทำหน้าที่ผู้พิพากษาของข้า”
ว่าแล้วสุนัขจิ้งจอกก็รีบวิ่งหายเข้าไปในป่าทันที ทิ้งให้นากทั้งสองได้แต่นั่งมองตามด้วยความเสียใจและเสียดาย พวกมันเพิ่งจะตระหนักได้ว่า เพราะความโง่เขลาและการทะเลาะกันของพวกมันเอง จึงทำให้ต้องสูญเสียปลาส่วนที่ดีที่สุดไปให้กับสุนัขจิ้งจอกเจ้าเล่ห์
คติสอนใจ
นิทานชาดก เรื่อง นากแย่งปลากับสุนัขจิ้งจอก นี้สอนให้รู้ว่า “การทะเลาะเบาะแว้งกันเองในหมู่คณะเพื่อแย่งชิงผลประโยชน์ ย่อมเปิดโอกาสให้คนนอกที่เจ้าเล่ห์กว่าเข้ามาฉกฉวยผลประโยชน์ที่แท้จริงไปได้ในที่สุด”
พุทธภาษิต
“วิวาทํ ภยโต ทิสฺวา” (วิวาทัง ภะยะโต ทิสวา) คำแปล: จงเห็นความวิวาทโดยความเป็นภัย
