นิทานชาดก เรื่อง มหากปิชาดก (พญาวานรผู้เสียสละ) พร้อมข้อคิดสอนใจ

นิทานชาดก เรื่อง มหากปิชาดก (พญาวานรผู้เสียสละ) พร้อมข้อคิดสอนใจ

ได้เลยครับ จัดให้ตามโครงสร้างที่ตกลงกันไว้นะครับ

มหากปิชาดก (พญาวานรผู้เสียสละ)

เกริ่นนำ

มหากปิชาดก เป็นหนึ่งในนิทานชาดกที่สำคัญยิ่งเรื่องหนึ่ง ที่พระพุทธเจ้าได้ทรงเล่าถึงอดีตชาติของพระองค์เมื่อครั้งเสวยพระชาติเป็นพญาวานร (ลิง) ผู้ยิ่งใหญ่ เพื่อแสดงให้เห็นถึงคุณธรรมอันประเสริฐของผู้นำที่แท้จริง นั่นคือความรับผิดชอบและความเสียสละอันยิ่งใหญ่เพื่อส่วนรวม

เนื้อเรื่อง

ในอดีตกาล พระโพธิสัตว์ได้เสวยพระชาติเป็นพญาวานรผู้มีร่างกายใหญ่โตและมีพละกำลังมหาศาล เป็นจ่าฝูงของวานรบริวารกว่า 80,000 ตัว อาศัยอยู่ ณ ป่าใหญ่ริมฝั่งแม่น้ำคงคา ที่นั่นมีต้นมะม่วงขนาดใหญ่ต้นหนึ่งซึ่งออกผลที่มีรสชาติหอมหวานดุจผลไม้ทิพย์

พญาวานรโพธิสัตว์ได้สั่งให้บริวารเก็บผลมะม่วงกินอย่างระมัดระวัง และกำชับอยู่เสมอว่าห้ามปล่อยให้ผลมะม่วงแม้แต่ผลเดียวตกลงไปในแม่น้ำเป็นอันขาด เพราะเกรงว่ามนุษย์จะล่วงรู้ที่อยู่ของฝูงตน แต่แล้ววันหนึ่ง ก็มีผลมะม่วงสุกผลหนึ่งที่ถูกรังมดแดงห่อหุ้มไว้หลุดรอดสายตาและตกลงไปในแม่น้ำ

ผลมะม่วงนั้นได้ลอยไปจนถึงท่าน้ำของเมืองพาราณสี และได้ติดตาข่ายของชาวประมงผู้หนึ่ง เขานำมะม่วงนั้นไปถวายแด่ พระเจ้าพรหมทัต เมื่อพระองค์ได้เสวยก็ทรงติดใจในรสชาติอันเป็นทิพย์และปรารถนาที่จะเสวยอีก จึงได้มีรับสั่งให้ล่องเรือทวนน้ำขึ้นไปเพื่อตามหาต้นมะม่วงนั้น

เมื่อพระราชาและเหล่าทหารได้พบต้นมะม่วงในเวลากลางคืน ขณะที่ฝูงวานรกำลังกินผลมะม่วงอยู่นั้น ก็ทรงพิโรธและมีรับสั่งให้ทหารธนูล้อมต้นไม้ไว้ รอจนรุ่งเช้าจะสังหารวานรให้หมดทั้งฝูง

ฝูงวานรเมื่อเห็นทหารก็พากันหวาดกลัวจนตัวสั่น แต่พญาวานรโพธิสัตว์กลับมีสติมั่นคงและได้ปลอบโยนบริวารของตน ท่านได้ปีนขึ้นไปบนยอดไม้ที่สูงที่สุดแล้วกระโดดข้ามแม่น้ำคงคาไปยังอีกฝั่งหนึ่งซึ่งอยู่ไกลถึง 100 คันธนู แต่เนื่องจากกระโดดได้ไกลเกินกำลัง ท่านจึงทำได้เพียงใช้สองมือยึดกิ่งไม้ของอีกฝั่งไว้

จากนั้นพญาวานรจึงได้ใช้เถาวัลย์เส้นหนึ่งผูกเข้ากับต้นไม้ฝั่งโน้น และใช้อีกปลายเป็นหนึ่งผูกไว้ที่เอวของตนเอง แล้วทอดตัวเป็นสะพานข้ามแม่น้ำคงคา พร้อมกับร้องบอกให้บริวารทั้ง 80,000 ตัวรีบไต่ข้ามหลังของตนไปสู่ที่ปลอดภัย

วานรบริวารทั้งหมดสามารถหนีรอดไปได้สำเร็จ แต่ในฝูงนั้นมีวานรเกเรตัวหนึ่ง (พระเทวทัตในอดีตชาติ) ซึ่งมีความอิจฉาริษยาในตัวพญาวานรอยู่แล้ว ได้แกล้งกระโดดกระทืบลงบนกลางหลังของพญาวานรอย่างสุดแรงจนสันหลังของท่านหักสะบั้นลง

พระเจ้าพรหมทัตทอดพระเนตรเห็นเหตุการณ์ทั้งหมดด้วยความเลื่อมใสในความเสียสละของพญาวานรเป็นอย่างยิ่ง จึงได้มีรับสั่งให้ช่วยนำร่างของพญาวานรลงมาอย่างนุ่มนวล และก่อนที่พญาวานรจะสิ้นใจ ก็ได้ทูลถวายโอวาทแก่พระราชาในเรื่อง “ราชธรรม” หรือหน้าที่ของผู้นำที่ดี

คติสอนใจ

นิทานชาดก เรื่อง มหากปิชาดก (พญาวานรผู้เสียสละ) นี้สอนให้รู้ว่า “ผู้นำที่แท้จริงย่อมเห็นแก่ประโยชน์และความปลอดภัยของส่วนรวมมากกว่าชีวิตของตนเอง และพร้อมที่จะเสียสละความสุขสบาย หรือแม้กระทั่งชีวิต เพื่อรักษาผู้ที่อยู่ในความดูแลให้รอดพ้นจากภยันตราย”

พุทธภาษิต

“กรุณา ชีวโลกสฺมึ” (กะรุณา ชีวะโลกัสมิง) คำแปล: ความกรุณาเป็นเครื่องค้ำจุนโลก